Reklam

27 Temmuz 2007 Cuma

ELMAS İLE PIRLANTA ARASINDAKİ FARK NEDİR?

Pırlantanın işlenmeden önceki ham haline elmas denir. Elmas kıymetli taşlar arasında en eski olanıdır. Çoğu elmas, en az 100 milyon yıl yaşındadır. En kıymetli elmasın ise, 3 milyar yıl önce, dünyanın ateş içinde kavrulan derinliklerinde oluştuğu saptanmıştır. Elmas çok serttir. Başka hiç bir doğal madde, sertlik bakımından elmasla boy ölçüşemez. Yakut ve safir'den 2000 kat, kübik ve zirkon gibi insan yapısı sentetik taşlardan da, 3000 kat daha serttir.

Elmas, kıymetli taşlar arasında en zor bulunanıdır. Elmas ne denli büyük olursa o denli nadidedir. Günümüzde çıkarılan elmasların ancak yarısı, mücevherlik taş değerindedir. Ülkemizde pek çok kimse, elmas ve pırlantanın iki farklı taş olduğunu zanneder, oysa ikisi de aynı taştır, yalnızca kesim şekilleri farklıdır.

Pırlanta, 1919'da Marcel Tolkowsky tarafından yaratılan kesime verilen isimdir. Bu kesimde ışık taşın içinde kırılır ve olağanüstü bir ateş ve parlaklık vererek geri yansır. Brillant kesiminde, pek çok değişik biçim elde etmek mümkündür. Ancak, 57 yüzeyli yuvarlak kesim, en çok kullanılan kesimdir. Fantazi kesim olarak adlandırılan diğer kesimler oval, damla, markiz, kalp, baget dikdörtgen kesimleridir.

Ülkemizde elmas kesim olarak bilinen kesim, dünyada Gül Kesim diye bilinir. Bu kesim, Türkiye'de yaygın olarak kullanılmış ve nesilden nesile aktarılmıştır. Antik dizaynlı mücevherlerde görülen gül kesimin altı düzdür ve 12 ila 37 arasında değişen cilalı yüzeyi (faseti) vardır.

Elmasa çarpan ışık sadece yüzeyden yansıdığı için, pırlantanın kesimden fışkıran ateş ve parlaklık gül kesimde bulunmaz

26 Temmuz 2007 Perşembe

PIRLANTA HAKKINDA

Pırlantayı kalbinizin sesini dinleyerek seçebilirsiniz;ancak pırlanta seçerken duygularınızın yanı sıra,bu yazıda kısaca anlatılan 4C özelliğini de göz önünde bulundurmanızda yarar var.

4C Özelliği: Kesim(Cut),Renk(Color),Berraklık(Clarity),Karat Ağırlığı(Carat Weight)

Bir pırlantanın değeri, ne denli nadir bulunduğuna,fiyatı da dört özelliğine bağlıdır.Çıplak gözle bakıldığında aynı görünse de,hiçbir pırlanta bir diğerinin aynı değildir.Aynı karat ağırlığındaki iki pırlantanın fiyatının neden farklı olduğu 4C özelliğine ve bunların bileşimine bağlıdır.Aşağıda bulacağınız 4C bilgileri pırlantaların neye göre sınıflandırıldığı ve fiyatlandırıldığı konusunda sizlere kısa bir ön bilgi verecektir.

Kesim(Cut):Kesim belki de 4C özelliklerinin en önemlisidir;çünkü pırlantanın göz alıcı ışıltısı kesimin kalitesi sayesinde ortaya çıkar.Diğer özellikleri doğadan kaynaklanırken kesim özelliği,pırlanta üzerinde insan eliyle yaratılan tek özelliktir.Faset(ışığı yansıtan açılı yüzey) orantılarının doğru olduğu iyi bir kesim pırlantanın ateşini ve parlaklığını ortaya çıkarır.Çok teknik bir konu olan pırlanta kesimiyle,pırlanta şeklini karıştırmamak gerekir.Şekil kişinin zevkine bağlıdır.Yuvarlak kesim,bilinen kesimler arasında en popüler olanıdır.Diğer kesimler arasında;zümrüt(dikdörtgen pırlanta kesimi),damla,markiz(iki ucu sivri kesim),prenses(üzeri kare yuvarlak kesim),oval ve kalp kesim sayılabilir.

Renk(Color):İnsanlar değişik renk tonlarından hoşlanabilir;bu nedenle renk özelliği 4C’ler arasında en öznel olanıdır.Pırlanta renkleri beyazın çeşitli tonlarından oluşur.Pırlantalar,renksize ne kadar yakın olduklarına bakılarak sınıflandırılır.En nadir bulunan ve en beyaz olanlar D,E,F ve G’dir,ancak pırlantaların büyük çoğunluğu beyaz ve çok hafif renkli beyaz olarak adlandırılan H-L renkleri arasındadır.M rengi ve altındakilerde gözle görülebilir sarımtırak bir renk tonu vardır.Öte yandan çok nadir bulunan belirgin renklerde pırlantalar da vardır.Bunlara fantezi adı verilir.Bunlar pembe,mavi,sarı ve pek çok başka renkte görülebilir.

Karat Ağırlığı(Carat Weight)Karat bir pırlantanın ağırlık ölçüsüdür.Bir karat 100 eşit puana bölünür.Yarım karat 50 puandır ve 0.50ct şeklinde yazılır.Aynı karat ağırlığındaki iki pırlantanın fiyatı,kesim,renk ve berraklık özelliklerinin farklı bileşimi nedeniyle aynı olmayabilir.

BERRAKLIK DERECELERİ

Berrak, kapanımsız (FL)

Deneyimli bir gözlemcinin 10x mercekle uygun aydınlatma altında yaptığı inceleme sonunda taşın içinde ve yüzeyinde hiçbir kapanım veya yüzeysel kusurlar görmediği hallerde verilen bir derecedir. Külahta kuşağa yakın yerde bulunan küçük ekstra fasetalar, kuşak üzerinde bulunan minik natüreller veya taşın bünyesinde bulunan ama tabladan görülmeyen büyüme çizgileri dikkate alınmaz.

İçi Berrak, içi kapanımsız (IF)

(IF) yukarıda tanımlanan şekilde taşın içinde hiçbir şey olmayan fakat yüzeyinde içine işlememesi şartıyla küçük hatalar ve/veya yüzeysel büyüme çizgileri içeren taşlara verilenderecedir.

Çok çok hafif kapanımlar (VVS1 & VVS2)

Tanımlanan şartlar altında deneyimli bir gözlemcinin bile zor göreceği çok çok ufak kapanımlara verilen derecedir.

Çok hafif kapanımlar (VS1 & VS2)

Çok ufak kapanımlar içeren taşlara verilen bir derecedir. Tanımlanan şartlarda büyük taşlar ve zümrüt kesim taşlar hariç ender olarak çıplak gözle görülebilir.

Hafif kapanımlar (SI1, SI2 & SI3)

Tanımlanan şartlarda bariz olarak görülen kapanımlara verilen derecelerdir.
Pike (P1, P2 & P3)

Deneyimli bir gözlemcinin uygun şartlarda çıplak gözle bile göreceği kapanımlara verilen derecedir.

Her taş eşsizdir. Onun iç ve yüzeysel kendine özgü özellikleri vardır. Uzman kişi onların yerini, büyüklüğünü ve adedini göz önünde bulundurarak ait oldukları dereceyi tanımlar.

MÜCEVHER HAKKINDA

Siz siz olun çeyrek altın, 22 ayar bilezik satan klasik kuyumculardan pırlanta ürün satın almamaya özen gösterin. (İstisnalar hariç). Çünkü bu firmalar pırlanta toptancılarından hazır bitmiş ürünü alıp kendi vitrinlerine koyup üstüne belirli bir kar marjı koyduktan sonrada siza satarlar. Bu kuyumcular sattıkları ürünün taşı hakkında net olarak bilgiye sahip değildirler. Mücevher daha doğrusu pırlanta uzmanlık gerektiren bir alandır. Taş bilgisi daha doğrusu pırlanta bilgisi pırlanta bilgisi senelerce geçen sürede gelişir. Bu açıdan internet üzerinden yada gerçek hayatta pırlanta ürün satın alırken gerçek mücevher firmalarından bu ürünü satını almaya özen gösterin. Bu firmalar sadece pırlanta konusunda uzmanlaşmışlardır. Bu işi aynen doktorluğa benzetebiliriz. Nasıl Göz doktorluğu ayrı bir uzmanlıksa , Kulak burun boğaz ayrı bir uzmanlıktır. İkiside birbiri hakkında bilgi sahibidir ancak alanlarında uzmanlardır. Kuyumcu ile mücevher firması arasındaki net fark budur.

Ürünlerimizde kullandığımız pırlantaları %70 kendimiz yurt dışından getirmekteyiz. İhtiyaç duyulduğunda veya stoklarımızda bulunmayan taşları piyasadaki pırlanta toptancılarından tedarik ediyoruz. Firmamız taş kalitesi olarak I ve H kalitesi kullanmaktadır. I ve H taş renkleri standardın üzerinde makbul olan taş renkleridir. Aşağıda bahsedilen 4C dede detaylı olarak anlatılmaktadır.Pırlanta fiyatları örnek verecek olursak 0.2 CT'dan 0.4 CT 'a çıkarken 2 katı değil dahada fazla oranda fiyatı artıyor. Bu fiyatlar çoğunlukla Newyork'daki pırlanta borsasında belirleniyor. Bu fiyatlarda Rapaport adını verdiğimiz raporlarla periyodik olarak yayımlanıyor.Pırlanta müşterisi altın takı müşterisinden çok farklıdır. Altında işçilik belirlenebilirken, pırlantada bu fiyat kolay belirlenemiyor. Bu açıdan pırlanta uzmanlık gerektiren bir iş halini alıyor. Bu açıdan pırlanta takı alırken herhangi bir kuyumcudan değil işinin ehli kişilerden pırlanta almanızı tavsiye ederiz çünkü çoğu kuyumcu dükkanıne kadar büyükolursa olsun pırlanta konusunda çoğunlukla uzman olamıyorlar. Eğer I veya H üzeri kalitede taş istiyorsanız ne olacak ?Müşterilermiz zaman zaman özellikle tektaş ve alyanslarda H üzeri taş kaliteside talep edebilmektedirler. Bu durumlarda lütfen bizimle irtibate geçiniz.

Pırlanta Okulu 4C Hakkında Detaylı Bilgi

Kaliteli bir pırlanta seçerken göz önünde bulundurmanız gereken 4 ana özellik vardır. 4C olarak adlandırılan bu ölçüler Karat Ağırlığı (Carat weight), Berraklık (Clarity), Renk (Color), Kesim (Cut) şeklindedir. Karat ağırlığı (Carat weight) :
Karat pırlantanın ağırlığına göre tespit edilir. 1 karat yaklaşık 200 miligramdır. Mücevher sektöründe satışı ağırlıkta olan pırlanta 1 karattan azdır. Bu da puanla belirlenir. 1 karat 100 puan olarak belirlenir. Yarım karat 50 puandır ve 0.50 ct şeklinde yazılır. Aşağıda pırlantaların birebir büyüklükleri ve karat numaraları gösterilmiştir.Bir taşın ağırlığı ile büyüklüğünü karıştırmamanız gerekir.Diğer taşların tespitinde kullanılan karat miktarları ile
pırlantanın karat ölçüsü farklı olacaktır. Çünkü farklı minerallerin farklı yoğunlukları vardır. Bunun yanında aynı karat ağırlığındaki iki pırlantanın fiyatı berraklık, renk ve kesime göre aynı olmayacaktır.

Pırlanta alırken en büyük pırlantanın en iyisi olacağı düşüncesinden kesinlikle kurtulmanız gerekir. Bir pırlantanın değeri büyüklüğüne göre değil aşağıda ayrıntısıyla belirleyeceğimiz 4C özelliğine göre belirlenir. 4C özelliğini ne kadar iyi bilirseniz alacağınız pırlantayı o kadar iyi tanımış olursunuz.

Renk (Color)

Renk özelliği bir pırlantanın sarılığına göre ölçülür. En kıymetli pırlanta renksiz olanıdır ve çok pahalıdır. Nadir bulunurlar. G.I.A (The Gemological Institute of America,'nın tablosuna göre, Alfabetik sıra ile D'den W'ya kadar olan harfler pırlantanın renk oranını gösterir.

En nadir bulunan ve en beyaz olanlar D,E,F ve G'dir. Ama çoğunlukla pırlantalar H ve L arasındadır. M ve Z arasındaki pırlantalarda ise gözle görülür bir sarı tonu vardır.
Alacağınız pırlantanın rengini anlamak için colorimetre'den bir çıktısını isteyin. Diğer pırlantalarla karşılaştırın ve sertifikasının doğru olduğundan emin olun.


Berraklik (Clarity)

Bir pırlantanın berraklığı "doğanın parmak izleri" olarak adlandırılan lekelerine bakılarak belirlenir. Çoğu pırlantada karbon kristalinin oluşturduğu izler vardır. Bu karbon kristaller azaldıkça pırlantanın berraklığı artacak bu da fiyatının artmasına sebep olacaktır. Aşağıdaki tabloda sağdan sola doğru pırlantanın değeri artar.

En solda yer alan FL , pırlanta tamamen berrak demektir ve doğada çok ender bulunur. Pırlantının lekeleri ancak çok kuvvetli mercekler altında gözle görülebilir. Tabloda da gördüğünüz gibi FL'den P1-P2-P3e doğru lekeler artmaktadır.

Pırlanta fiyatlarında 4C çok önemli bir rol oynar. Kesimin ve renklerin yanında yukarıda gördüğünüz tabloda berraklık da pırlantanın fiyatını çok etkiler. VVS1-VVS2 ve VS1-VS2 arasında gözle görülebilir bir fark yoktur. Bu fark sadece 10X mikroskobuyla görüleceğinden iki pırlanta arasında yüksek fiyat farkı ödemenize hiç gerek yok. Eğer pırlantanız Zümrüt ya da Baget kesim olacaksa beraklık seviyesinin SI1'den fazla olması her zaman iyidir. Çünkü baget kesimde lekeler diğer kesim şekillerinden daha belirgin olarak gözükür.

Kesim (Cut)
Kesim 4C özellikleri arasında en önemli olanıdır. Pırlantanın parlaklığı ve ışıltısı kesimin kalitesine bağlıdır. Diğer 4C özellikleri doğaya bağlıdır ama kesim özelliği insanın elindedir. Kesimin özelliklerini daha yakından inceleyelim:

İki temel kesim şekli vardır.Baget ve Zümrüt Kesim.Baget kesim taşın eni ve boyu doğrultusunda paralel fasetlerden (ışığı yansıtan açılı yüzey) oluşur. Eğer taşın köşeleri yuvarlak fasetlerle kesilirse baget kesim zümrüt kesime dönüşür. Brilliant yuvarlak kesim üçgen fasetlerden oluşur . Modern ve popüler brilliant kesimi 58 üçgen fasetden (33'ü taşın üzt kısmında 25'i altında) oluşur. Eğer çok parlak ve ışıltılı bir pırlantaya sahip olmak istiyorsanız seçimiz brilliant yuvarlak kesim olsun. Eğer daha sade ve şık bir pırlanta istiyorsanız Baget kesimi tercih edin.Kesim 4C'nin en az anlaşılan ama en önemli olan özelliğidir. Yanlış ya da bozuk kesimli bir pırlanta kısa ömürlü ve değersizir.Eğer en çok parlayan ve gösterişli olan pırlantayı almak istiyorsanız, yuvarlak kesimi almalısınız. Simetrileri dolayısıyla diğer kesimler yuvarlak kesim kadar çok parlamayacaktır.

Pırlantanın Şekli:

Şekil, onu oluşturan kişinin zevkine bağlıdır. Bir çok kesim arasında popüler olarak kullanılanı yuvarlak kesimdir. Aşağıda diğer kesim şekillerini görebilirsiniz. Eğer
pırlantayı yatırım yapmak için almayacaksanız en hoşunuza giden şekli almalısınız, aksi halde size brilliant yuvarlak kesimi tavsiye ederiz.